محمدرضا فرشچیان، عضو هیأت امنای انجمن پسته ایران تصریح کرد:

ماهنامه شماره 31- آبان ماه 1399

محمدرضا فرشچیان، عضو هیأت امنای انجمن پسته ایران و نایب رئیس انجمن صادرکنندگان برتر، در نشست مشترک جمعی از فعالان اقتصادی و محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور که در مهرماه سال جاری در محل اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، شرکت کرد.

فرشچیان نقطه نظرات خود درباره وضعیت فعلی صادرات و نرخ ارز چنین بیان کرد: «هدف امروز، بهبود وضعیت صادرات و تولید ما است، در حالی که مشکل اساسی در کشور تصمیم‌گیری توسط افراد غیر متخصص، بدون در نظر گرفتن واقعیت بازار و پشت درهای بسته است.

در توصیف وضعیت امروز کشور باید گفت نگاهی در دولت وجود دارد که معتقد است ما بهتر می‌فهمیم و شما نمی‌فهمید! همین امروز، دلسوزانی در دولت وجود دارند که متوجه وضعیت هستند، ولی فکر می‌کنند به علت در اقلیت بودن قادر به حل مسئله نیستند.

امروز صادرات دچار تهدید است؛ چرا که صادرکننده غیر نفتی باید مانند صادرکننده محصولات پتروشیمی، ارز را به سیستم نیما تحویل دهد، درحالی که همین امروز پتروشیمی مواد اولیه‌اش را بر مبنای دلار 3600 تومان تحویل می‌گیرد.

طبق آمار ارگان‌های رسمی کشور، پتروشیمی‌ها باید رقمی معادل 24 میلیارد دلار حاصل از صادرات به سیستم عرضه کنند، درحالی که فقط 4 میلیارد دلار را وارد سامانه نیما می‌کنند؛ حتی پتروشیمی‌هایی که زیر نظر دولت فعالیت می‌کنند، کل ارز دریافتی‌شان را وارد سامانه نمی‌کنند! صنعتی که با 50 درصد ظرفیت خالی فعالیت می‌کند، باری بر دوش دولت است، درحالی که اگر صنعت بتواند با صد درصد ظرفیتش تولید کند و محصولاتش را صادر کند، تولید ناخالص بالاتری برای کشور خواهد آورد.»

محمدرضا فرشچیان درخواست دولت در تحویل ارز به سامانه نیما با وضعیت فعلی را چنین توصیف کرد: «وضعیتی که دولت ساخته است به گونه‌ای است که صادر کننده، با قیمت خرید پایین، کشاورز را از بین می‌برد. یعنی اگر صادر کننده در حال حاضر از کشاورز 4 کیلو کشمش را 8 هزار تومان می‌خرد، باید قیمت را پایین بیاورد و 4 کیلو کشمش را 3 هزار تومان بخرد تا بتواند با ترکیه رقابت کند. مکلف کردن تاجر به تحویل ارز به سامانه نیما باعث می‌شود متعاقباً تاجر محصول کشاورز را ارزان بخرد و این یعنی ورشکستی کشاورز.»

وی در ادامه افزود: «صادرکننده محصولات کشاورزی با پسته‌ای که 160 هزار تومان برای باغدار تمام می‌شود و در حال رقابت با پسته آمریکا و ترکیه است، نمی‌تواند خودش را با بخش پتروشیمی تطبیق دهد و  پسته را 70 هزار تومان بخرد.

تمام کالاهای وارداتی 4200 تومانی به‌علاوه تمام دام و طیور به صورت قاچاق به آن طرف مرز می‌روند، در نتیجه، صادرات نابود می‌شود و قاچاق افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه، اشتغال نابود می‌شود و تنها شغلی که باقی می‌ماند قاچاق است.

وضعیت فعلی نوعی خودتحریمی است که دولت آغاز کرده است؛ برای نابودی نیاز به ترامپ و ترامپ‌ها نداریم. دولت شرایط را به گونه‌ای تعریف کرده است که تحریم‌هایی که آمریکا وضع می‌کند، روزبه‌روز قوی‌تر و محکم‌تر پایه‌گذاری شوند. شرایط بحرانی فعلی تتمه صادرات پسته را منحل خواهد کرد.»

در نهایت، فرشچیان راهکارهای خود را بدین شکل ارائه داد:

  • بیایید، یکبار برای همیشه سیاسی‌گری و سیاسی‌نمایی را کنار بگذاریم و واقعیات را ببینیم.
  • باید تمام ارزهای حاشیه‌ای و رانتی کنار برود. ارز تابع بازار و تک نرخی باشد تا بازاری شفاف حاصل شود. حامل‌های انرژی نیز باید قیمت‌شان حقیقی شود.
  • باید همه قیمت‌ها واقعی باشد و یارانه 45 هزار تومانی را که به دست مردم می‌دهیم به ماهی 1 میلیون تومان تبدیل کنیم و به‌طور مستقیم و تنها به طبقه آسیب‌پذیر پرداخت کنیم.
  • کل صادرات غیرنفتی کشور بیش از 5 میلیارد دلار نیست و درآمد نفتی بشکه‌ای 10 تا 15 دلار افزایش پیدا کرده است. دولت از این 5 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی صرف نظر کند و آن را به عنوان کمکی به اشتغال و تولید ملی درنظر بگیرد.