نكاتی در مورد دستگاه های اصلی خط فرآوری

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ محمد علی انجم شعاع

بطورکلی برای تحقق یک فرآوری سریع و دقیق و دستیابی به محصول با کیفیت فیزیکی و بهداشتی مطلوب، باید به سه نکته زیر توجه جدی نمود:

.1 انتخاب دستگاه های با کیفیت

.2 دقت در تنظیم دستگاه ها، چیدمان مناسب و تناسب ظرفیت هر کدام با کل سیستم

.3 مدیریت مطلوب در هنگام کار، یعنی برخورد مناسب با هر پسته از نظر کال یا رسیده بودن و واریته آن

در میان نکات فوق الذکر، انتخاب دستگاهها و ماشین آلات با توجه به صرف هزینه مالی زیاد برای خرید آنها، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده و در صورت عدم دقت منجر به خسارت مالی هنگفت به سرمایه گذار می شود.

انتخاب دستگاه

دستگاههای اصلی فرآوری شامل چرخ پوست کن، نخاله گیر، حوض آبی و خشک کن می باشند که در ادامه به نکات ضروری در انتخاب آنها اشاره می شود.

.1 چرخ پوست کن

در صورت عدم کیفیت و یا تنظیم نبودن چرخ پوست کن دو نوع خسارت به محصول وارد می شود:

  -باعث خرد شدن کامل درصدی از محصول می شود.

- باعث مغز شدن درصدی از پسته می شود که معمولا مغزهای حاصل نیز ضربه خورده می باشند.

چون در خسارت نوع اول، ذرات مغز با پوستهای تازه مخلوط می شود، لذا این خسارت کمتر مورد توجه قرار می گیرد. در حال حاضر برخی ماشین سازان پیشرو سعی دارند که با بکارگیری روشهای متفاوت و بکارگیری چرخ های پوست کن مختلف برای پسته های تمام رس و نیم رس و استفاده از ماشین های تکمیلی قبل از چرخ پوست کن، از خسارت مرحله پوست گیری کاسته و کارایی دستگاه پوست کن را بالا ببرند، در همین زمینه از چرخ های لاستیکی، فلزی، خوشه گیرهای قبل از چرخ و . . . در خطوط فرآوری مدرن استفاده می شود.

.2 نخاله گیر

.3 حوض آبی

در این دستگاه عملیات جداسازی پسته های پوک، نیم مغز و دارای مغز کامل انجام می شود. یکی از نکاتی که در این دستگاه بایستی رعایت شود تناسب ظرفیت حوض با دستگاه قبل از خود است که عموما نخاله گیر می باشد. در صورتیکه ظرفیت حوض کمتر از ورودی پسته باشد پسته ها به درستی جداسازی نمی شوند که مشکلات بعدی در بحث بهداشت و فرآوری خشک را به دنبال دارد. معمولا این اشکال در خطوطی که به مرور تکمیل شده اند بیشتر مشاهده می شود. از دیگر نکات مهم، تنظیم ورودی و خروجی آب با هدف یکبار استفاده از آب و جلوگیری از ماندن آب در دستگاه است که منجر به رعایت موازین بهداشتی در جداسازی می شود.

.4 خشک کن

یکی از بهترین خشک کن های موجود، خشک کن های پیوسته مجهز به سیستم همزن می باشد.

در حال حاضر بهترین روش، تلفیقی از دستگاههای خشک کن (شامل نم گیر و خشک کن) و میدان آفتابی می باشد. البته سیلوهای هوادهی هم می توانند عملیات خشک کردن پسته را به خوبی کامل کنند اما بدلیل هزینه بالای آنها تعداد کمی از کارگاه های فرآوری از آن استفاده

می کنند.در عملیات خشک کردن صرفنظر از روش و دستگاه مورد استفاده، نکته مهم آن است که رطوبت نهایی محصول به 5 درصد برسد. در این رابطه بهتر است از دستگاه رطوبت سنج برای تعیین رطوبت نهایی محصول و اطمینان از خشک شدن کامل آن استفاده شود.

در پایان ذکر چند نکته، لازم به نظر می رسد:

- پسته گرم هیچ وقت نباید به انبار منتقل شود.

- بهتر است 2 درصد آخر رطوبت را با هوادهی یا آفتاب پایین بیاورید.

- این هوادهی می تواند در سیلوها و همچنین در خشک کن

انجام شود که در خشک کن ها با خاموش کردن مشعل و فقط با استفاده از فن قابل انجام است.

برعکس گذشته در چند سال اخیر بازارهای خارجی اعم از اروپا و خاور دور نسبت به پسته هایی که توسط میدان خشک نشده اشتیاق بیشتری نشان می دهند.

جهت دانلود مقاله کلیک نمایید.