مقالات

زنبورهای مغزخوار پسته و کنترل آنها

زنبورهای مغزخوار آفت درجه سه اکثر مناطق پسته‌کاری ایران هستند؛ اما طی سال‌های اخیر در برخی مناطق مانند دامغان جزو آفات درجه یک پسته بوده و هرساله خسارت زیادی را به باغات وارد می‌کنند که از جمله علل آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

 دلیل اول و شاید مهم‌ترین علت این است که دامغان به‌خاطر قدمت بالا در کشت پسته، دارای باغات قدیمی و رها شده می‌باشد که بیشتر در داخل بافت روستاها قرار دارند. علت رهاشدن این باغات معمولاً مهاجرت افراد به شهرها و یا توجیه اقتصادی نداشتن تولید پسته به دلیل خُردشدن باغ به‌واسطه قانون ارث است. درختان پسته در باغات رها شده هر ساله مقداری پسته دارند که معمولاً این محصول جمع‌آوری نمی‌شود و یا تنها پسته‌های رسیده و سالم جمع‌آوری‌شده و مابقی در باغ رها می‌شوند.

دلیل دوم این است که هشتاد درصد پسته دامغان به مصرف تازه‌خوری رسیده و وارد بازار تر فروشی می‌شود. یعنی باغدار هر دانه پسته‌ای که رسیده باشد را برداشت کرده و دانه‌های نارس را رها می‌کند.

پسته‌های رها شده در باغ ممکن است آلوده به زنبور مغزخوار باشند چرا که پسته‌های آلوده به زنبور مغزخوار در ظاهر سالم هستند؛ ولی هیچ زمان این دانه‌ها نمی‌رسند و کال باقی می‌مانند. این دانه‌های نارس روی درخت و یا روی زمین رها می‌شوند؛ لارو زنبور مغزخوار داخل این دانه‌های آلوده زمستان‌گذرانی کرده، در بهار تبدیل به شفیره شده و از اوایل اردیبهشت تا خرداد حشره کامل از دانه پسته خارج می‌شود. حشرات کامل پس از خروج، جفت‌گیری نموده و حشرات ماده در داخل محصول پسته جدید تخم‌گذاری می‌کنند. به‌واسطه بالابودن شعاع پروازی، خسارت این آفت در باغ‌های مجاور و نزدیک به روستا نیز دیده می‌شود...

برای مطالعه متن کامل مقاله را دانلود نمائید.