جهت دانلود مقاله کلیک نمایید.
ضرورت اجرای سیستم های مدیریت کیفیت و ایمنی مواد غذایی در زنجیره تولید پسته کشور

در عرصه تجارت بین المللی مواد غذایی، برآورده سازی نیازمندی های کیفی و بهداشتی بر اساس استانداردها و ضوابط بین الملل و جلب اعتماد مشتریان از اهمیت بالایی برخوردار است . امروزه مشتریان ،با آگاهی کامل از ویژگی محصولات غذایی ،به صورت سخت گیرانه متقاضی کالاهایی با سطح کیفیت و بهداشت بالا و در عین حال با قیمت مناسب میباشند . لذا حضور و بقا در بازار های رقابتی بین المللی ، مستلزم توجه به افزایش بهره وری ،بهبود و ارتقاء کیفیت و نیزافزایش میزان رضایتمندی مشتریان می باشد که برای دستیابی به آنها بکارگیری سیستم های مدیریت کیفیت و بهداشت مواد غذایی به کلیه دست اندرکاران زنجیره تولید مواد غذایی توصیه می گردد .

استانداردهای مرتبط با سیستم های مدیریت کیفیت از قبیل استاندارد ISO9001 ، و نیزاستانداردهای مرتبط با سیستم های مدیریت بهداشت و ایمنی مواد غذایی از قبیل استاندارد ISO22000 و سیستم HACCP برای مشتریان این اعتماد را فراهم می نماید که تولید کننده بر اساس آنچه که ادعا می کند و یا بر اساس آنچه که با مشتری به توافق رسیده است ، دارای نوعی از سیستم مدیریتی است که همواره محصول مورد نظر را بر اساس ویژگی های تعریف شده ، تولید و به مشتری تحویل می نماید . به عبارت دیگر سازمان هایی که مدعی تولید همیشگی محصولات بر اساس سطح کیفیتی و بهداشتی تعریف شده می باشند ،جهت اثبات ادعایشان می توانند از مزایای استقرار
سیستم های مدیریت کیفیت و أخذ گواهینامه های مربوطه بهره گیرند .این استاندارد ها به عنوان الگوهای مدیریتی ،الزماتی را در خصوص چگونگی انجام فعالیتهای مرتبط با مدیریت سازمان،مدیریت منابع انسانی ،چگونگی تولید و کنترل آن، کنترل کیفیت،تضمین کیفیت و نهایتاً بهبود کیفیت ،ارائه می نمایند . لذا بهره گیری از مزایای بکارگیری استانداردهای بین المللی فوق الذکر که در دنیا به عنوان الگوهای مدیریتی کیفیت محور شناخته شده اند ، سازمان های تولیدی را قادر می سازد تا با افزایش بهره وری ، کاهش هزینه ها ، کاهش ضایعات ،کاهش دوباره کاریها و نیز حفظ کیفیت و سلامت محصولات خود، به عنوان سازمانی پایدار و پیشرو در عرصه رقابت جهانی، عرض اندام نمایند .

متأسفانه در کشور ما ،تعداد سازمان هایی که به طور کامل از فواید استقرار سیستم های مدیریتی بهره گرفته و مزایای آن را لمس نموده باشند ، در اقلیت میباشند .

مهمترین دلایل این موضوع به شرح زیر میباشند :

-  عدم آشنایی و ضعف تسلط و تعهد مدیریت ارشد سازمان (واحد تولید کننده)نسبت به اجرا و نگهداری سیستم های مدیریت کیفیت

-   عدم تسلط برخی مشاوران سیستم های مدیریتی به مفاد استاندارد و عدم درک الزامات آن و عدم شناخت آنهااز فعالیتهای سازمان طرف قرارداد

-  ضعف نظارت دولتی بر شرکتهای مشاوره و صدور گواهی و در نتیجه عدم پایبندی برخی شرکتها به اصول و ضوابط ملی و بین المللی ممیزی و صدور گواهی

همه این عوامل در سالهای اخیر اعتبار سیستم های مدیریتی و گواهینامه های شرکتهای ایرانی را زیر سئوال برده است .

تضمین کیفیت و سلامت مواد غذایی و از جمله پسته ، در گرو رعایت مسائل کیفی و بهداشتی در تمام حلقه های زنجیره تولید میباشد چرا که اگر در یکی از حلقه های زنجیره تولید پسته از باغ تا مرحله مصرف ،موارد مرتبط با حفظ کیفیت و سلامت و بهداشت پسته رعایت نگردد، محصول دچار نقص کیفی و ایمنی خواهد شد .

در این رابطه در بخش مختلف زنجیره تولید محصول، سیستم های مدیریت کیفیت مؤثری پیشنهاد گردیده که مهمترین آنها به شرح زیر میباشند :

-  استاندارد بین المللی Global GAP در باغهای پسته

- سیستم تجزیه و تحلیل خطر و نقطه کنترل بحرانی HACCP))و استاندارد بین المللی مدیریت ایمنی مواد غذایی (ISO22000)و استاندارد بین المللی مدیریت کیفیت (ISO9001) در مراحل فرآوری، انبارش،حمل و نقل و عرضه