تورم مزمن و شديد موجود در اقتصاد کشور و سياست تثبيت نرخ ارز توسط دولت از يک سو و طرح هدفمند کردن يارانه ها از سوی ديگر، باعث کاھش يا از بين رفتن مزيت نسبی اقتصادی بسياری از فعاليت های توليدی در کشور از جمله کشاورزی و توليد پسته شده است. بازار صادراتی بالقوه پسته ايران ھم اکنون بالغ بر ٢٠٠ ھزار تن پسته خشك در پوست در سال است که در صورت تداوم وضع موجود و پيشی گرفتن ھزينه ھای توليد از قيمت محصولات جايگزين و رقيب، از دست رفتن حداقل بخش قابل توجهی از سهم ايران در اين بازار و به تبع آن درآمد ميليارد دلاری اين صنعت در آينده نزديک بسيار محتمل به نظر می رسد؛ کما اينکه اثرات شروع اين بحران ھم اکنون نيز قابل مشاھده است.
در گزارش حاضر هزینه تولید پسته برای یک هکتار از یك باغ پسته مثمر در سال 1390 بررسی شده و با هزینه تولید همان باغ در سال 1388 مقایسه می گردد. بر این اساس انجمن پسته ایران در آذرماه 1388 و آذرماه 1390 اقدام به برآورد هزینه تمام شده پسته در یک هکتار از این باغ با عملکرد میانگین 1500 کیلوگرم پسته خشک در هكتار نمود که اطلاعات آن به شرح جداول زیر ارائه گردیده است :
•    جدول شماره 1.مشخصات عمومی باغی تأثیرگذار برهزینه تولید
•    جدول شماره 2. میانگین سالیانه هزینه های جاری باغبانی یک هکتار باغ پسته مثمر
•    جدول شماره 3. میانگین سالیانه هزینه های سرمایه ای باغبانی یک هکتار باغ پسته مثمر
•    جدول شماره 4. میانگین سالیانه هزینه های بیمه ، برداشت ، حمل و فرآوری و مدیریت برای هر کیلو پسته خشک
در جدول شماره 5 نیز هزینه تمام شده تولید هر کیلو پسته خشک در سالهای 88 و 90 مقایسه شده است.
همانگونه که در جداول فوق الذکر ملاحظه می گردد ، کل هزنیه های جاری نگهداری یک هکتار باغ پسته مورد بررسی در سال 1390 برابر 4,227,200 تومان و میانگین هزینه سرمایه ای باغبانی نیز 3,142,500 تومان بوده است. به عبارتی جمع هزینه های باغبانی در هر هکتار از باغ نمونه مورد بررسی به 7369700 تومان بالغ می گردد که معادل 4910 تومان هزینه به ازای هر کیلو پسته خشک تولیدی می شود . در صورتی که به این هزینه ،مبلغ 1650 تومان هزینه سالیانه بیمه، برداشت، حمل ،فرآوری و مدیریت برای هر کیلو پسته رانیز اضافه کنیم ،متوسط هزینه تمام شده تولید برای هر کیلو پسته خشک درهم به 6560 تومان بالغ خواهدشد .
مقایسه هزینه های فوق با هزنیه تولید هر کیلو پسته خشک در سال 1388 به میزان 4715 تومان ، بیانگر رشد 39درصدی هزینه تولید در طی دو سال میباشد . این افزایش در هزینه های جاری 58درصد،در هزینه های سرمایه ای 33درصد و در هزینه های بیمه ،برداشت، حمل، فرآوری و مدیریت 46درصدبوده است .
بایستی توجه نمود که هزینه های فوق در یک هکتار باغ پسته با عملکرد متوسط 1500 کیلوگرم در هکتار محاسبه گردیده که عملاً جز گروه باغهای خوب ومطلوب قرار می گیرد و متأسفانه با شرایط نامطلوب منابع آب ، تعداد این باغات در سطح کشور و به ویژه در استان کرمان محدود بوده و روز به روز نیز کمتر می شود . به عبارتی متوسط هزینه تولید هر کیلو پسته در باغات با شرایط عمومی نامطلوب که معمولاً عملکردهای پایین تر از 800 کیلوگرم در هکتار دارند بسیار بیشتر از این رقم می شود .
به باور انجمن پسته ایران ، افزایش هزینه سالانه تولید هر کیلو پسته ناشی از تورم سالیانه، و بهره وری پایین باغات به دلیل وضعیت بغرنج منابع آب، در حال حاضر بزرگترین مشکل باغداری پسته بوده که روز به روز شکاف هزینه و درآمد را بیشتر و بیشتر می نماید به گونه ای که عملاً هر ساله تعداد بیشتری از باغات از شرایط تولید اقتصادی خارج شده و این موضوع امکان رقابت قیمتی در بازار جهانی را از صنعت پسته ایران سلب می نماید .

 جدول شماره 5.مقایسه هزینه تمام شده تولید هر کیلو پسته خشک ( تومان ) در سالهای 88 و 90

شرح

1388

1390

درصد رشد

هزینه های باغبانی در هرهکتار

هزینه های جاری

325,672,2

200,227,4

58

هزینه های سرمایه ای

333,353,2

500,142,3

33

جمع کل

658,025,5

700,369,7

46

جمع هزینه های باغبانی برای هر کیلو پسته خشک

3590

4910

36

جمع هزینه های بیمه ، برداشت، حمل ، فرآوریو مدیریت برای هرکیلو پسته خشک

1125

1650

46

هزینه تمام شده تولید برای هر کیلو پسته خشک

4715

6560

39

 

جداول هزینه های تولید پسته از باغات مثمر در سال 1390

انجمن پسته ایران

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید